To nic, że rzetelnie przeprowadzone badania udowadniają niezbicie, że Mickiewicz nie mógł urodzić się w Zaosiu 30 km od Nowogródka, bo rodził się w Wigilię, a była roku 1798 bardzo ostra zima i napadało 2 metry śniegu. Nie ma szans, że rodząca kobieta w takich warunkach, saniami mogłaby w nocy pokonać taki dystans. Ale przecież od tylu lat jest w Zaosiu skansen, muzeum, rząd łoży pieniądze na utrzymanie, wycieczki, foldery, podręczniki do polskiego - całe pokolenia utwierdzane, że to w tymże Zaosiu urodził się nasz zacny wieszcz. I nikomu nawet przez myśl nie przeszło, że to jakiś "naukowiec" siedzący sobie w archiwum w Krakowie popatrzył na mapę: Zosie, to Zaosie - pod Nowogródkiem, no jest! Bach - tu się urodził Mickiewicz - i poszło w świat! :P A tymczasem ok 2-3 km od centrum Nowogródka była niewielka osada - również o nazwie Zaosie :) Kilka domów wchłoniętych z czasem przez miasto. I to tam urodził się Adaś :P No i co z tego, że prawda historyczna jest inna - komu ona potrzebna, skoro nie da się już tego wszystkiego odkręcić. Nie ma wyjścia, trzeba już teraz ciągnąć to tak, jak jest :P I pani profesor, która na 200. rocznicę urodzin przygotowała rewelacyjny artykuł ukazujący prawdę, nie mogła go nawet nigdzie opublikować! Wielki Brat nie pozwolił :P
Jeszcze ciekawsze są losy brakującego tomu monografii o Mickiewiczu wydawanej dzięki pracy prof. Pigonia i jego uczennic - tomu o okresie rosyjskim Mickiewicza, napisanego przez rosyjskiego polonistę. Ale tę rewelację to może przy innej okazji powtórzę - chyba, że mnie wcześniej ocenzurują :P
Tak czy siak, konkluzja jest taka: jak wiadomo, w Polsce mamy kilka poważnych narodowych chorób psychicznych. Jedną z nich jest skłonność do mityzacji rzeczywistości, a w szczególności historii i postaci, które odegrały w niej ważną rolę. Nie potrafimy oddzielić dorobku, osiągnięć od osoby, człowieka powiedzielibyśmy: prywatnego. Zauważmy, że o żadnym naszym wielkim literacie, artyście, naukowcu nie wolno mówić źle w kontekście jego życia. Jak był świetny w swoim fachu, to musiał też być krystalicznym człowiekiem. Jeśli Maria Skłodowska była świetnym naukowcem, to nie mogła przecież być np. lesbijką, bo jak by to wyglądało w podręcznikach?! Mickiewicz, choć był naprawdę wybitnym poetą, to przecież nie mógł jednocześnie być hipochondrykiem, alkoholikiem, dzieciorobem i łowcą cudzych żon, który własną doprowadził do obłędu - no jak by się o tym uczyło dzieci w szkole?! A Słowacki, przecież wielkim poetą był, więc nie mógł przecież być...no np. seryjnym mordercą.
I tu dochodzę do tematu, o którym chciałam przede wszystkim powiedzieć i zachęcić jednocześnie do lektury :) Właśnie skończyłam czytać niezły kryminał autorstwa Pawła Goźlińskiego, pt. Jul. Autor jest znawcą Wielkiej Emigracji, więc w książce znajdziemy mnóstwo tzw. smaczków, o których raczej nie przeczytamy w książce do polskiego albo do historii. Najważniejsze jest jednak to, że to jedna z niewielu książek, które mogły ukazać czczoną Wielką Emigrację w zupełnie realistycznym świetle, z ludzką twarzą, niekoniecznie gładką jak na dziewiętnastowiecznym dagerotypie. Czyż nie jest zastanawiające, dlaczego autor będąc naukowcem, musiał posłużyć się aż powieścią fabularną, by w ogóle móc przełamać schemat, stereotyp podchodzenia do wieszczów "na kolanach"? Brzmi jak teoria spiskowa dziejów? Być może, ale pamiętajmy, że ten kto ma władzę nad historią, ma władzę nad teraźniejszością... Zachęcam do lektury - we Wrocławiu jest jeden egzemplarz do wypożyczenia (tak, te fruwające kartki to efekt mojej intensywnej lektury i kiepskiego klejenia :P) - w MBP na ul. Jesiennej na Krzykach (polecam tę filię, bo to naprawdę wyjątkowe miejsce! :)
P.S. Ten post jest efektem inspiracji płynącej z zajęć z panem prof. Leszkiem Liberą - wiele z zawartych tu myśli jest albo jego poglądami, albo wnioskami, do których wspólnie dochodziliśmy na zajęciach z moimi koleżankami i kolegami. Myślę, że w czasach wszechwolności internetu warto mówić o takich sprawach, które w oficjalnym obiegu naukowym nie mogą nadal znaleźć dla siebie miejsca.
